Çalışanların İş Sağlığı Ve Güvenliği Eğitimi

Güvenlik gereklilik ise Sağlık hayattır! Bu nedenle İş sağlığı ve güvenliği eğitimi kuruluşların olmazsa olmazıdır.

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 17 nci maddesine göre ve 15 Mayıs 2013 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkındaki Yönetmelik hükümlerince işyerlerinde çalışanlara’ İş sağlığı ve Güvenliği Eğitimi verilmesi yasal zorunluluk kapsamına alınmıştır.
İşverenler, çalışanlarını iş sağlığı ve güvenliği ile çalışma hayatına dair yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmekle ve eğitim aldırmakla yükümlüdür.
İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitiminin amacı ; çalışanların sağlığının korunması,karşılaşabilecekleri mesleki riskler konusunda bilgilendirilmesi ve güvenlik kültürünün oluşturulması; kişinin yaptığı iş dolayısıyla ne gibi risklerle karşılaşacağını bilmesi ve gerekli önlemlerin alınarak nasıl çalışılması gerektiği hakkında bilinçlendirmektir.
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde; yapılacak işlerde karşılaşılacak sağlık ve güvenlik riskleri ile ilgili yeterli bilgi ve talimatları içeren eğitimin alındığına dair belge olmaksızın, başka işyerinden çalışmak üzere gelen çalışanlar işe başlatılmazlar.

4857 sayılı İş Kanunu 7 nci maddesinde yer alan geçici iş ilişkisinde , geçici bir süre ile çalışanları kendi işyerinde çalıştırmak üzere devralan işveren, devraldığı çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin verilmesinden sorumludur.Ayrıca devraldığı çalışanları ve işverenlerini iş sağlığı ve güvenliği risklerine ilişkin bilgilendirir.
Asıl işveren-alt işveren ilişkisi kurulan işyerlerinde, her işveren kendi çalışanlarının iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin verilmesinden sorumludur.Asıl işveren alt işverenin çalışanlarının iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerine dair belgeleri kontrol etmekle yükümlüdür.Ayrıca asıl işveren alt işveren çalışanlarına işe başlamadan önce işyerine özgü risklere ilişkin bilgi verir.

İşveren , yeni işe başlayacak çalışanlarını fiilen işbaşı yapmadan önce en az iki saat olacak şekilde işverence görevlendirilen bilgi sahibi ve deneyimli çalışanlarca ; uygulamalı olarak varsa kullanacağı iş ekipmanına, işyerine özgü iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini içeren konularda işe başlama eğitimi aldırmalıdır. İşe başlama eğitiminde geçen süreler Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkındaki Yönetmeliğin EK-1 de yer alan eğitim konularının içeren temel eğitim sürelerinden sayılmaz.
İş Sağlığı ve Güvenliği eğitimi ; çalışma yeri veya iş değişikliği,iş ekipmanının değişmesi,yeni teknoloji uygulanması halinde verilir.Eğitimler, değişen ve ortaya çıkan yeni risklere uygun olarak yenilenir, gerektiğinde ve düzenli aralıklarla tekrarlanır.
Temel eğitim süreleri;
•   Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde yılda en az bir defa
•   Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde iki yılda en az bir defa
•   Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde üç yılda en az bir defa
olacak şekilde gerçekleştirilir.
İş kazası geçiren veya meslek hastalığına yakalanan çalışana, yeniden işbaşı yaptığında ; kazanın veya meslek hastalığının sebepleri, korunma yolları ve güvenli çalışma yöntemleri ile ilgili ilave eğitim verilir.

Herhangi bir sebeple altı aydan fazla süreyle işten uzak kalanlara, tekrar işe başlatılmadan önce bilgi yenileme eğitimi verilir.
İşveren ayrıca özel politika gerektiren grupların ve özel görevi bulunan çalışanların eğitimini de aldırmalıdır. İşyerinde onbeş yaşını bitirmiş ancak onsekiz yaşını doldurmamış genç çalışanlar,yaşlı ,engelli, gebe ve emziren çalışanlar gibi özel politika gerektiren grupların özelliklerini dikkate alarak gerekli eğitimleri aldırmalıdır. Destek elamanlarına ve çalışan temsilcilerine ,görevlendirilecekleri konular ile ilgili eğitim verilmelidir.

Çırak ve stajyerlerin eğitim ve bilgilendirilmelerinden uygulamalı eğitim alınan işyerinin işvereni sorumludur.Ancak işverenin kabul etmesi halinde çırak ve stajyerlerin eğitimini devam ettirdiği eğitim ve öğretim kurumunda tamamladığı iş sağlığı ve güvenliği dersleri veya kursları temel eğitim yerine geçer.

Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkındaki Yönetmeliği’nin 24.05.2018 tarihinde yapılan revizyonu ile aşağıda yer alan eğitim uygulama katagorileri eklenmiştir.
•   İşe başlama eğitimleri: Çalışanın fiilen çalışmaya başlamadan önce,çalışanın yapacağı işe ,varsa kullanacağı iş ekipmanına ve işyerine özgü iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini içeren konularda uygulamalı olarak verilen eğitimi
•   Temel eğitim :Asgari Ek-1’de belirtilen konuları içeren ve düzenli aralıklarla tekrarlanan eğitimi
•   Uzaktan eğitim: İletişim teknolojileri aracılığıyla elektronik ortamda gerçekleştirilen eğitim faliyetlerini
•   Uzaktan eğitim yönetim sistemi: Uzaktan eğitim sisteminin yönetimini,belgelendirme ve raporlandırma işlemlerini ,iletişimini, kurs içeriğinin yayınlanmasını ve uzaktan ölçme değerlendirme işlevlerini sağlayan bilgsayar yazılımını ifade eder.

İşveren , yıl içinde düzenlenecek eğitim faliyetlerini gösteren yıllık ,iki yıllık veya üç yıllık eğitim programının hazırlanmasını sağlar ve onaylar. Ayrıca çalışanlara verilecek eğitimlerin çalışanların işe girişlerinde ve işin devamı süresince belirlenen periyotlar içinde işyerinin tehlike sınıfına göre her çalışan için asgari sürenin ne olduğu da belirlenmiştir.
Buna göre her bir çalışan için eğitim süresi;

•   Az tehlikeli işyeri için en az sekiz saat
•   Tehlikeli işyerleri için en az on iki saat
•   Çok tehlikeli işyerleri için en az on altı saat olarak belirlenmiştir.

Verilen eğitimin sonunda ölçme ve değerlendirme yapılır.Eğitime katılım eğitim katılım tutanağı ile kayıt altına alınır ve eğitim sonrasında başarılı olanlara ‘eğitim belgesi ‘ düzenlenir.Düzenlenen işe başlama eğitimi, temel eğitim,bilgi yenileme eğitimi,ilave eğitim vb tüm eğitimler belgelendirilerek çalışanın özlük dosyasında saklanır.
Çalışanın işten ayrılırken talep etmesi halinde ikinci bir nüsha düzenlenerek çalışana teslim edilir. İkinci nüshada işverenin imzası yeterli olup, eğitici veya eğiticilerin imzası aranmaz.